Ustawa o Polskim Ładzie została podpisana przez Prezydenta i oczekuje na publikację w Dzienniku Ustaw.
Od 1 stycznia 2022 r. przede wszystkim zmieni się sposób ustalania podstawy wymiaru składki zdrowotnej dla osób prowadzących pozarolniczą działalność.
W przypadku przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych i w podatku liniowym wysokość tej podstawy będzie ustalana w oparciu o rzeczywisty dochód z prowadzonej działalności. Dla tych osób zostanie wprowadzony rok składkowy obowiązujący od 1 lutego danego roku do 31 stycznia następnego roku. Po zakończeniu roku składkowego przedsiębiorca będzie musiał dokonać rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.
Osoby prowadzące pozarolniczą działalność, które opłacają podatek: według skali podatkowej, liniowy lub IP BOX,w trakcie roku będą opłacały składkę zdrowotną od dochodu ustalanego narastająco jako różnica między przychodem a kosztami uzyskania przychodów, pomniejszonego o kwotę opłaconych w danym roku składek społecznych, o ile nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Tak ustalony dochód będzie pomniejszany o sumę dochodów ustalonych za poprzednie miesiące oraz o różnicę między sumą składek społecznych, zapłaconych od początku roku, a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach. Miesięczna podstawa wymiaru składki zdrowotnej nie będzie mogła być niższa niż minimalne wynagrodzenie obowiązujące w dniu 1 stycznia danego roku.
Przedsiębiorcy, którzy opłacają podatek w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, będą opłacali składkę zdrowotną od miesięcznej podstawy wymiaru w wysokości, którą będzie stanowiła kwota:
- odpowiadająca 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku – jeżeli przychody osiągnięte od początku roku kalendarzowego nie przekroczą kwoty 60.000 zł,
- odpowiadająca kwocie ww. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli przychody osiągnięte od początku roku kalendarzowego przekroczą 60.000 zł i nie przekroczą 300.000 zł,
- odpowiadająca 180% ww. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli przychody osiągnięte od początku roku kalendarzowego będą wyższe niż 300.000 zł.
Po zakończeniu roku będzie konieczność rozliczenia składki zdrowotnej. Jeżeli suma wpłaconych składek w roku kalendarzowym na ubezpieczenie zdrowotne będzie wyższa od rocznej składki na to ubezpieczenie ustalonej od rocznej podstawy, przedsiębiorcy będzie przysługiwał zwrot nadpłaconej składki.
Osoby prowadzące pozarolniczą działalność, które opłacają podatek dochodowy w formie karty podatkowej, podstawę wymiaru składki zdrowotnej obliczą od kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia danego roku (w 2022 r. wyniesie ono 3.010 zł).
Pozostałe osoby prowadzące działalność oraz osoby współpracujące z przedsiębiorcami będą opłacały składkę zdrowotną od kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku (obecnie 75% tego wynagrodzenia).
Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne nie zmieni się i nadal będzie wynosiła 9%. Wyjątek stanowią przedsiębiorcy prowadzący pozarolniczą działalność, którzy opłacają podatek liniowy. Dla nich składka zdrowotna będzie wynosiła 4,9%, jednak nie mniej niż kwota odpowiadająca 9%:
- minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia roku składkowego – w przypadku składki obliczanej od miesięcznej podstawy wymiaru lub
- iloczynu liczby miesięcy w roku składkowym i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu tego roku składkowego – w razie składki obliczanej od rocznej podstawy wymiaru.
Podstawową zmianą, którą wprowadza Polski Ład jest brak możliwości odliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne od podatku.
Zmieniają się także terminy opłacania składek do ZUS:
- przedsiębiorców niezależnie od tego, czy opłacają składki tylko za siebie, czy również za inne osoby – do 20 dnia następnego miesiąca
- płatnicy składek posiadający osobowość prawną – do 15 dnia następnego miesiąca
Od nowego roku składką zdrowotną zostały objęte również osoby otrzymujące wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji na podstawie aktu powołania np. członkowie zarządu.